Thiếu kẽm làm suy yếu hệ thống miễn dịch và có thể gây rối loạn phát triển tóc và móng tay. Nguyên tố vi lượng này làm cho cơ thể chúng ta có sức đề kháng và hoạt động hiệu quả hơn, do đó sự thiếu hụt có thể gây ra nhiều hậu quả cho sức khỏe. Cùng tìm hiểu thêm về triệu chứng và nguyên nhân thiếu kẽm, cũng như tầm quan trọng của nguyên tố vi lượng này đối với cơ thể chúng ta tại bài viết này.
1. Vai trò của kẽm đối với cơ thể con người
Kẽm có nhiều đặc tính hơn chúng ta tưởng tượng!
Kẽm là nguyên tố vi lượng kích hoạt hơn 200 loại protein khác nhau, chịu trách nhiệm cho hoạt động của các enzyme và hormone như insulin, tuyến giáp và hormone tăng trưởng.
Nó không thể thiếu cho hoạt động của các enzyme, tham gia vào quá trình chuyển hóa lipid, axit nucleic, carbohydrate và protein – và là chất xúc tác sinh học cho tế bào. Hơn nữa, nó được liên kết với chức năng của nhiều hệ thống cơ thể.
Điều quan trọng là kẽm giúp ổn định màng và các thành phần, cho phép quá trình hồi phục và tái tạo mô diễn ra nhanh hơn.
Một thực tế quan trọng khác là cơ thể chúng ta cần kẽm để phát triển xương khỏe mạnh, xương cần 30% tổng lượng kẽm trong cơ thể.
Là một hỗ trợ hợp lệ cho sự phát triển của phôi thai và thai nhi, đồng thời hỗ trợ sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ chống lại stress.
Tham gia vào quá trình tổng hợp DNA, biểu hiện gen và đáp ứng miễn dịch.
Hỗ trợ chức năng nhận thức bình thường, tăng khả năng sinh sản.
Nguyên tố vi lượng này cũng rất quan trọng để cảm nhận các vị khác nhau.
Các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm đã chỉ ra rằng kẽm cản trở đáng kể sự sinh sôi nảy nở của một số loại vi-rút cảm lạnh. Hiện nay người ta đã xác nhận rằng kẽm có thể làm giảm thời gian và cường độ của cảm lạnh nếu được dùng ngay khi các triệu chứng đầu tiên xuất hiện.
2. Biểu hiện chung khi thiếu kẽm ở cả phụ nữ và nam giới
Bạn có thể bị rụng tóc thành từng đám.
Chán ăn.
Cảm thấy uể oải và cáu kỉnh.
Rối loạn giấc ngủ: Có lẽ bạn đã quen thuộc với melatonin, một loại hormone giúp bạn chìm vào giấc ngủ. Tuy nhiên, bạn có thể không biết rằng kẽm có vai trò quan trọng trong cả việc sản xuất và điều hòa melatonin. Một nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng việc bổ sung các chất có chứa melatonin, magie và kẽm có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ của những người bị mất ngủ nguyên phát.
Vị giác và khứu giác của bạn có thể bị suy giảm.
Thay đổi da và móng, chẳng hạn như vết rạn da, da khô bong tróc, viêm da, mụn trứng cá khi không còn là thiếu niên nữa... móng tay yếu và có đốm trắng.
Có thể phát ban trên da.
Tổn thương mắt, giảm thị lực.
Mao mạch dễ vỡ.
Dị ứng: Căng thẳng liên tục có thể dẫn đến hoạt động quá mức của tuyến thượng thận, có thể gây thiếu kẽm, chất đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn giải phóng histamine vào máu. Hậu quả là gì? Dư thừa histamine trong cơ thể có thể gây ra các triệu chứng điển hình của phản ứng dị ứng (sổ mũi, phát ban, sưng tấy, hắt hơi, v.v.) và cũng có thể làm tăng độ nhạy cảm chung với các chất gây dị ứng.
Hệ thống miễn dịch dễ bị tổn hại và quá trình lành vết thương có thể bị chậm lại và không hoàn thiện.
3. Triệu chứng thiếu kẽm ở nữ giới
Ở phụ nữ, lượng kẽm thấp có liên quan đến sinh non, chuyển dạ kéo dài, trẻ nhẹ cân, v.v.
4. Triệu chứng thiếu kẽm ở nam giới
Ở nam giới, kẽm rất cần thiết cho sự phát triển bình thường của tinh hoàn và khả năng vận động của tinh trùng. Thiếu hụt kẽm dù chỉ một lượng nhỏ cũng gây giảm ham muốn tình dục, giảm nồng độ tinh trùng và rối loạn cương dương, gây bất lực.
5. Dấu hiệu thiếu kẽm ở trẻ em
Thiếu kẽm trong thai kỳ có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh ở trẻ sơ sinh và nhẹ cân.
Chậm phát triển.
Chậm trưởng thành về giới tính.
Các triệu chứng của bệnh viêm da đầu chi thường xuất hiện vào thời điểm cai sữa. Bệnh này có thể gây tiêu chảy và rụng tóc. Phát ban phát triển quanh mắt, mũi, miệng và mông. Hệ thống miễn dịch có thể bị tổn hại, dẫn đến nhiều bệnh nhiễm trùng. Sự tăng trưởng của trẻ em có thể bị suy giảm.
6. Nguyên nhân gây thiếu kẽm
Nguyên nhân chính của tình trạng thiếu kẽm thường là do chế độ ăn uống thiếu chất. Một chế độ ăn uống không cân bằng, đặc biệt có thể dẫn đến thiếu kẽm. Kẽm từ thực phẩm có nguồn gốc động vật được hấp thụ tốt hơn và hiện diện với số lượng lớn hơn. Các sản phẩm có nguồn gốc thực vật ít giàu kẽm hơn và kẽm từ nguồn này khó hấp thụ hơn. Do đó, những người ăn chay nên chú ý đến việc cung cấp kẽm chính xác. Một chế độ ăn chay nghiêm ngặt, cũng loại trừ trứng và các sản phẩm từ sữa, có thể dẫn đến thiếu kẽm. Các nguồn cung cấp kẽm chính là thịt, nội tạng, trứng, phô mai và các sản phẩm từ sữa khác, một số loại cá, đặc biệt là động vật có vỏ, mầm lúa mì và lúa mạch đen, yến mạch cán.
Một vấn đề nữa là việc sử dụng kẽm có thể bị cản trở bởi nhiều loại thực phẩm khác nhau, chẳng hạn như cola hoặc nước chanh. Ngay cả khi dùng một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc tránh thai hoặc chế phẩm cortisone, cũng có thể gây ra tình trạng thiếu kẽm.
Ngoài ra, thiếu kẽm cũng có thể do các bệnh như bệnh gan mãn tính, bệnh thận, viêm khớp dạng thấp, đa xơ cứng, tăng huyết áp, các bệnh viêm đường tiêu hóa, kém hấp thu, thiếu máu hồng cầu hình liềm, khối u hoặc tiểu đường. Uống nhiều rượu và xơ gan cũng như quá tải kim loại nặng cũng dẫn đến nhu cầu kẽm tăng lên.
Khi mang thai và cho con bú, cũng như trong các giai đoạn tăng trưởng, nhu cầu về kẽm tăng lên. Hút thuốc, căng thẳng và đổ mồ hôi nhiều, chẳng hạn như khi chơi thể thao, cũng đòi hỏi nguồn cung cấp nguyên tố vi lượng cao hơn.
Những người có nguy cơ cao nhất vẫn là trẻ em ở các nước đang phát triển, người bị rối loạn chức năng thận và người già. Do tầm quan trọng của kẽm đối với cơ thể con người, nên đảm bảo cung cấp đủ kẽm, đặc biệt là trong thời kỳ mang thai và tăng trưởng. Người già và người bệnh nên luôn theo dõi mức độ kẽm của họ.
7. Nhu cầu kẽm hàng ngày là bao nhiêu?
Yêu cầu hàng ngày của một người đàn ông trưởng thành là khoảng 10 microgam, của phụ nữ là 7 microgam.
Nhu cầu hàng ngày ở phụ nữ mang thai hoặc cho con bú tăng lên khoảng 10 microgam. Để tránh sự thiếu hụt, nên tiêu thụ thực phẩm giàu kẽm, chẳng hạn như động vật có vỏ, yến mạch và trứng.
Bạn có thể sử dụng các chất bổ sung kẽm chất lượng cao, tốt nhất là kết hợp với việc bổ sung vitamin A, vitamin C và nên dựa vào lời khuyên của bác sĩ. Không dùng kẽm cùng lúc với chất bổ sung sắt hoặc canxi vì kẽm cạnh tranh với sắt và canxi để hấp thụ, đó cũng là lý do tại sao khuyến nghị nên dùng kẽm trong các bữa ăn không chứa các sản phẩm từ sữa.